Basın ve Halkla ilişkiler, Piar (PR) Danışmanları, İletişim Uzmanları gibi çeşitli isimlerle adlandırılıyorlar. En basit anlamda görevlerini tanımlayacak olursak: bir marka, bir kurum, bir ürün veya bir işyerinin medya ve halkla olan ilişkilerini onlar sağlıyor. En belirgin özellikleri habercilere yakın markaj uygulamaları. İstihbarat şeflerinin onlardan bir telefon almadan geçirdikleri bir gün neredeyse yok gibi. Geçmişlerine baktığımızda neredeyse tamamı eski(mez) birer gazeteci. Peki ama gerçekte kim onlar? Biz habercilerden ne istiyorlar veya ne veriyorlar? Bu sorulara en net cevap verebilecek isimlerden biri Ebru Korman. Korman, yıllarını gazeteciliğe verdikten sonra masanın öbür tarafına geçenlerden. Sayısız ödülü var. Alman İletişimciler Birliği Ödülü, TÜBİTAK Bilime Katkı Ödülü, Kültür Bakanlığı Atatürkçü Genç Basın Ödülü bunlardan bir kaçı. Ebru Korman'a kısa sorular sorduk net cevaplar aldık.

Medyada masanın bir tarafında siz bir tarafında biz varız, bir tarafta gazeteciler bir tarafta basın halkla ilişkiler. Biz kim olduğumuzu biliyoruz da peki siz kimsiniz?
Tanrı hepimize bir görev, bir sorumluluk vermiş. Hayatın kendi akışı icinde hepimiz farklı görevler alıyoruz. Sadece görevini iyi ya da kötü yapanlar var. Benim gibi olanların da görevlerinden birisi basın ve halkla ilişkiler, yenilenen adıyla PR. Bunu birçok kurumda "Kurumsal İletişimciler" ifadesiyle tanımlıyorlar. Almış olduğumuz eğitim, hayat tecrübemiz, inançlanmız, değerlerimiz, yeteneğimiz ve vizyonumuz bizim besin kaynağımız... Bunlarla beynimizi, ruhumuzu, yüreğimizi doyurup, insanlara faydalı olmaya iletişimsizliğe çözüm bulmaya calışıyoruz. Ben mesela, gazetecilikten sonra halkla ilişkiler "PR" kanadına geçtim. Hayatın akışı beni bu noktalara getirdi. Şimdi artık, patron gibi ileriyi görüp, genel müdür gibi yöneticilikte en iyiyi hedefleyip, aynı zamanda hastanın yerine kendimi koyup, gazeteci arkadaşlarım gibi haberci mantığında düşünüp, hastanenin en güzel ambalajını yapmaya çalışan, doğru stratejilerle hayata geçiren kişiyim. Aslında bir köprüyüm, duvar inşa eden kişiyim. Bir anlamda sahnenin arkasında çalıştığım kurumun başarılarını seyreden ve alkışlayan bir yöneticiyim.

Peki iyi bir köprü olmanın yolu nereden geçiyor?
Size sorsam iyi bir gazeteci olmak için ne gerekir diye? Bir kere yaptığınız iş, her ne olursa olsun iyi ve başarılı olmak için önce insan olmanız gerekir. Yüreğinizle çalışabilmek, inançlı, sabırlı olmak, yorulmak gerekir. Ç?k araştırmak, herkesten fazla düşünmek ve güven vermek zorundasınız. Eğitim mutlaka şart; ancak insanın kendini geliştirmesi zorlaması, dünyayı takip etmesi de lazım. Kişisel gelişiminize de özen gösterme zorunluluğunuz var eğer başarmak istiyorsanız. Bizim mesleğimizde de yetenekli olmak, fark yaratmak çoklukların içinden sıyrılmanıza sebep oluyor.

Ama şimdi ben içimden diyorum ki "Hadi canım, Amma da cilaladı yaptığı işi."
Bundan bir altı-yedi yıl öncesine kadar sigorta sektörü de bizimle aynı durumdaydı. Yıllar önce sigortacılar sizi aradığında "aman eyvah deyip" telefonu kapatırdınız. Sizinle yüz saat konuşacak, ikna etmeye çalışacak hayat sigortası, kasko, sağlık sigortası satacak... Artık bugün bir otomobil alırken mutlaka kasko sigortasını yaptırmamız gerektiğini biliyoruz. Özel hastane sayıları ve hastalıklar çoğaldıktan sonra, insanı hizmet görmek için, özel sağlık sigortası yaptırmanın avantajlı olduğunu, 1999 yılında yaşadığımız, üzücü deprem felaketinden sonra gecmişlerini ve hayatlarını yitiren birçok insanı görüp, deprem, ev, kaza, yaşam sigortaları için sigortacıları bizler arıyoruz.

Gelelim Basın ve Halkla İlişkilere. Türkiye'de yıllarca halkla ilişkilerin sadece güzel hanımefendiler tarafından yapıldığı düşünüldü ve öyle algılandı. Seneler önce, sigorta sektöründe de yaşanan şeyler. Ortada dolaşıp insanların problemlerini çözmeye çalışan, ağzı iyi laf yapan insanlar halkla ilişkilerci adayları olarak görüldü. Az gelişmiş toplumlarda halkla ilişkiler, hala anlaşılamama sorunu yaşamaktadır. Halkla ilişkiler disiplini yüzyıllık bir geçmişe sahip olmasına rağmen mesleğin tanımlanması ile ilgili tartışmalar devam etmektedir. Günümüzde halkla ilişkilerin basın bülteni yazmak ya da basınla ilişkiler olarak zannedilmesi konunun ne kadar yüzeysel olarak ele alındığının bir göstergesidir. Oysa Halkla ilişkileri sosyal bilimlere dayalı geniş bir uygulama alanı olarak kabul etmemiz gerek. Kitle psikolojisi ile kitle iletişimine önem vererek toplumlar üzerinde bile etkin olabilecek faaliyetler gerçekleştirmek, pazarlama amaçlı pr, kriz yönetimi, kampanyalar, propagandalar halkla ilişkilercilerin görevleri içerisine girmektedir. Son yıllarda bu konu Türkiye'de de biraz daha iyi algılanmaya başlandı ama algılanış biçiminde yeni ifadeler ile karşı karşıya kaldık. Halkla ilişkiler sadece müşteri yada hasta problemi çözen kişi demek değildir. İşte buna göre ayırmak gerekir. Müşteri ilişkileri mi? İnsan kaynakları mı? Pazarlama ve iletişim mi? Kurum içi halkla ilişkiler mi? Burada bir kavram karmaşası var. Üniversitelerde bile sağlık yöneticiliği bölümlerinde halkla ilişkileri işaretleyen genç arkadaşlarımızın, üniversite adaylarının olduğunu çok iyi biliyorum. Üniversitelerde panellere konuşmacı olarak katıldığımda, gençlerin iş bulamama korkusu yaşadıklannı görüyorum. Allah herkese zeka vermiş illaki güzel veya yakışıklı olmanızın şartı yok. İçten, sammi ve dürüst olun hangi iş olursa olsun gerçekten mesleğinizi yapmaya çalışın ama gündemi ve dünyayı takip etmeye calışın, işin kuralı bu.

Şimdi hastanede sizinle meslektaş olacak arkadaşların neleri beklediğine geleceğiz şunu anlamaya çalışıyorum; niye durduk yerde, derdiniz neydi? Neden gazeteciliği bıraktınız?
Evet bende sizin gibi mesleğe çok yürekli, idealist bir gazeteci olarak başladım.

Peki sizi ne küstürdü?
Doğruyu yanlışı gerçek habercilik ilkesiyle, iş ahlakı ve etiğiyle yapanların önünde saygıyla eğiliyorum. Ben ruhumda idealistliğimin yaralar alabileceğini hissettiğim için en güzel zamanında noktaladım. Ve mesleği bıraktım. Şu anda hayat beni bu noktaya getirdi. Ve yine insanlara yardım edebileceğim bir yerdeyim. Hastalık bunun en can alıcı noktası. Sizler gerçekleri insanlara yansıtırken, toplumu daha aydınlığa çıkarmaya çalışırken fikirlerinizle ve yazdıklarınızla, bizlerse insanları, doğru noktalara yönlendirmeye şifa bulmalarını sağlamaya çalışıyoruz. Tanrının açtığı böyle bir yol oldu. Kafamda tasarladığımda bir şey de değildi ustelik...

Tekrar muhabirliğe dönmeniz teklif edilirse cevabınız ne olur? Şunu anlamaya çalışıyorum. Gazetecilikten radikal bir karar alarak Basın Halkla İlişkiler işine geçenler tekrar eski mesleklerine dönebilirler mi?
Hayır. Artık benim yolum bu. İnsanlara hizmet konusunda tercihimi belirlemiş durumdayım ama şu anda en verimli olacağım ve kariyerimi arttırma noktasında iken böyle bir teklifi sırf para icin kabul etmem, daha yapacaklarım var. Yine de teşekkür ederim.

Ya bir insan halkla ilişkiler uzmanı olarak daha ne yapabilir ki? Ben bir gazeteci olarak genel yayın yönetmeni, patron olurum. Burada sizi cezbeden ne?
Türkiye'ye bir bakın kac insan gerçekten mutlu olduğu işi yapıyor? Fakat ben kendimi bu sektörle özdeşleştirdim çünkü insanlara yardım ediyorum, calıştığım şirkette ben sabahlan 6 da kalkıp gazeteleri okumak, tv izlemek, dünyayı takip etmekle yükümlüyüm. Çünkü bu benim sorumluluğum. Ben işimi seviyorum. Herkes kendi içinde var olduğu kadar değerlidir, sadece nasıl iletişim kuracağınız önemli... İletişimsizliğin had safhada olduğu bir toplumda yaşıyoruz. Sihir yaratmak bizim elimizde... Eğer doğru yerde olduğunuza inanıyor, kendinize güveniyorsanız sabırla, inatla mücadele edin... Bugün Türkiye'de halkla ilişkiler faaliyetleri gerçekten takdire şayan. O kadar değerli çalışmalar, organizasyonlar, lobicilik faaliyetleri gerçekleştiriliyor ki: başarıları konuşmak, desteklemek gerekiyor.

Hiç patron olmak gibi bir hayalim olmadı. Sağlıklı ve huzurlu olmak, doğru yerde olmak, üretmek düşüncesinde oldum. Yolumda ne varsa onu yaşıyorum. Sadece kendimi aşmayı ve iyi örnek bir insan, paylaşabilen bir insan olmak istedim. Hala yoluma devam ediyorum, öğreniyorum ve buyuyorum...

Bir halkla ilişkilerci uzmanının başarısı ne ile ölçülür?
Yıllar sonra ülkemizde anlaşılacak bir konu olduğunu düşünüyorum. Avrupa ve Amerika'da daha profesyonel bir anlayış hakim. Ama bizde kısa vadeli ölçümler mevcut. Ne kadar çok haber, kaç doktoru kaç programa çıkartabildiğinizle ölçülüyorsunuz çoğu yerde. Bizler hastanenin ambalajlarıyız. Bir hastane için hangi doktor kadrosu var, yönetici kim diye sorarlar. PR işi yapanlar bütün bunlar kadar önemlidir. Bizler insanlarınn, kurumların konuşan yüzleriyiz. Başarı ancak ZOR'u aştıktan sonra kazanılır.

Peki yeni adaylara gelelim. Nasıl olmaları lazım onların?
Tabiki iletişimcilere ihtiyacımız var. Kimse birbirini anlamıyor, anlatamıyor, konuşamıyor, şiddet, kavga, boşanmalar, bitmeyen savaşlar. Türkiye'de bırakın kendi içimizdeki iletişimsizliği, Dünya'ya Türkler'i anlatamadık biz. Ülkemizi ve insarımızı tanıtmamız gerek bu da doğru iletişimden geçer. Milliyetçiliğim ağır basıyor. Gençlere söyleyeceğim şu: Paranınn satın alamayacağı insan olmak zorundasınız. Eğilip, bükülmek kavrulmak lazım hayatta ki, mutluluğun ne demek olduğunu anlayabilesiniz."

Avukatlar için bir benzetme vardır: "İpten adam alır" derler. Peki PR'cılar ipten şirket alabilir mi? Yani halkla ve medyayla ilişkileri kötü olan bir şirketin bu ilişkileri düzeltilebilir mi?
PR'cılar, tek bir haberle veya yalan haberlerle herkesi kandırıp başarılı olabilir elbet. Gündemi bile değiştirebilir. Tüm bunlar kısa vadeli başarılar olarak kalır. Daima hatırlanmak ve saygı görmek icin güvenilir olmak gereklidir bizim işimizde. Bir sonrasını gören gözdür iletişimci. Bakmak ile görmek arasındakı farkı görendir.

Bir de yaşam koçluğu işi var?
Yaşam koçluğu eğitimine katıldım çünkü işimin devamı ve bir parçası olduğunu düşünüyorum. Koçluk insanlara bilinçli şekilde faydalı olabilmem için bir fırsat.

Son günlerde hangi projede yer alıyorsunuz?
TV8'de "Şifo Mehmet ile Futbol Okulu" adlı programda futbol dünyasına genç yetenekler kazandırmak amacıyla, gerçekleştirdikleri projede yer almanın gururunu yaşıyorum. Bu projedeki fahri olarak üstlendiğim görev: 16 çocuğa futbolda iyi gol atmanın dışında, iyi insan olmak, duyarlılık, aile, okul, genel kültür ve hayata dair bilgiler içeren dersler vererek biz büyüklerin bile unuttuğumuz değerleri, onlara aşılayarak, topluma da mesaj verebilmek amacım. Onlara ne kadar doğru şeyler verebilirsem, yeni bir şeyler daha keşfetmiş ve öğrenmiş olacağım.